Archeologisch onderzoek

In 1973-1976 en 1978 heeft de toenmalige Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek tussen de Batavierenweg en de Barbarossastraat in Nijmegen-Oost verschillende opgravingen uitgevoerd voorafgaand aan de bouw van het hoofdkantoor van staalconcern Estel. In verband met de vernieuwing van een aantal straten zijn ook de aangrenzende Barbarossastraat en de Batavierenweg deels onderzocht. De opgravingen stonden onder leiding van J.H.F. Bloemers.

De opgravingen op en rond het Estelterrein hebben een grote hoeveelheid sporen en vondsten uit de IJzertijd en Romeinse tijd aan het licht gebracht. Tot dusver was hiervan alleen een klein grafveld uit de Midden-IJzertijd in detail gepubliceerd. Eind 2013 is alsnog een begin gemaakt met de uitwerking van de opgravingen.

Naast het bovengenoemde grafveld zijn tevens enkele sporen aangetroffen die duiden op bewoning in de Midden-IJzertijd. Tot de oudste Romeinse sporen behoort een greppel die mogelijk geïnterpreteerd kan worden als de oostelijke begrenzing van de vroegste fase van de burgerlijke nederzetting Oppidum Batavorum. Zes Romeinse crematiegraven dateren uit de eerste helft van de 1ste eeuw na Chr. en hangen waarschijnlijk samen met het grote grafveld ten zuiden van het opgravingsterrein (o.a. Museum Kamstraat). Eveneens voor-Flavisch zijn naar alle waarschijnlijkheid de eerste twee fases van een Romeinse grindweg die van west naar oost midden door het opgravingsterrein loopt.

Verreweg de meeste sporen behoren echter tot de Flavisch-Trajaanse canabae legionis, het kampdorp van de vesting van het Tiende Legioen op de Hunerberg. Aan weerszijden van de derde fase van de grindweg zijn verschillende stenen funderingen aangetroffen die ruwweg tussen 70 en 120 na Chr. gedateerd kunnen worden. Het is duidelijk dat hieraan in ieder geval één en mogelijk twee houtbouwfases voorafgingen.

Het volledige onderzoeksrapport over de opgravingen op en rond het Estelterrein is als pdf op te vragen via https://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/230203/230203pub.pdf. In de publicatie wordt een beschrijving gegeven van de voornaamste sporen en structuren aangetroffen tijdens de opgravingen op en rond het Estelterrein, gevolgd door een presentatie van de stempels op aardewerk en baksteen, de versierde terra sigillata en een selectie van de metaalvondsten. Ten slotte volgt een synthese van sporen en vondsten, waarbij de chronologie en verspreiding van het vondstmateriaal centraal staan.